Xuất hiện trên thị trường Việt từ rất sớm, Saffron được rất nhiều người đón nhận và tin dùng. Saffron được mệnh danh là “gia vị hoàng gia” bởi tác dụng tuyệt vời cũng như sự đắt đỏ của nó. Vậy Saffron là gì? Saffron có tác dụng gì mà khiến nhiều người săn đón đến vậy? Hãy cùng tham khảo bài viết sau đây để trả lời những câu hỏi trên bạn nhé!
Saffron là gì?
Saffron tên tiếng Việt là nhụy hoa nghệ tây – một loại gia vị có mức giá đắt đỏ nhất thế giới. Người ta dùng nhụy hoa nghệ tây để tạo nên Saffron.
Cây nghệ tây được phân bổ chủ yếu tại vùng lục địa Á – Âu, Bắc Phi, Bắc Mỹ và châu Đại Dương. Mỗi cây nghệ tây có khoảng 2 – 3 bông hoa màu tím. Mỗi bông hoa có khoảng 3 đầu nhụy màu đỏ thẫm. Đây cũng chính là phần mang tên saffron.
Đặc điểm của nhụy hoa nghệ tây:
Có màu đỏ, sau khi sơ chế và sấy khô để bảo quản thì chuyển màu đỏ nâu.
Có vị hơi đắng nhẹ, được sử dụng nhiều trong chế biến thực phẩm.
Với các thực phẩm tẩm, ướp với nguyên liệu này sẽ tạo ra màu vàng cam, mùi hương khá giống hương cỏ khô.
Dễ bị biến đổi dưới tác dụng pH môi trường, ánh sáng và oxy không khí. Chúng thường được bảo quản trong dụng cụ kín, tránh ánh sáng, nhiệt độ phù hợp.
Nguồn gốc của Saffron
Saffron có nguồn gốc ở Hy Lạp hoặc Tây Nam Á, được trồng lần đầu tiên ở Hy Lạp vào 3.000 năm trước. Sau đó được đưa tới các khu vực khác như Bắc Phi, Bắc Mỹ và châu Đại Dương. Hiện tại, Iran được xem là “thủ phủ” của nghệ tây với sản lượng chiếm 90% Saffron toàn thế giới. Do điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng đặc biệt phù hợp với sự sinh trưởng của nghệ tây nên nghệ tây Iran có mùi thơm đặc biệt. Một số khu vực khác như Tây Ban Nha, Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ và Ma Rốc cũng khá nổi tiếng về cây nghệ tây.
Tác dụng của Saffron đối với sức khỏe
Lĩnh vực mà nhụy hoa nghệ tây được ứng dụng nhiều nhất là dùng trong y học. Cả trong y học hiện đại lẫn y học cổ đại đều có nghiên cứu về loài thực vật đắt đỏ này.
Trong các tài liệu về các tác dụng của nhụy hoa nghệ tây được lưu truyền từ thời trung cổ, nổi bật là Nazemol Atebba vào thời Qajar. Ông đã tập hợp toàn bộ những kinh nghiệm y học từ xưa cho đến thời của mình. Ông cũng bổ sung không ít đặc tính và công dụng của loại thảo dược quý này, mở rộng vốn hiểu biết của mọi người về dược học.
Sau hơn 50 năm, các nhà khoa học hiện đại mới dần đi thực nghiệm và nghiên cứu, bổ sung thêm các thông tin hữu ích về nghệ tây mà ta biết đến ngày hôm nay.
Crocin và Safranal là những chất chính đem lại các lợi ích tuyệt vời cho saffron. Crocin đã cho thấy các hoạt động dược lý khác nhau như chống oxy hóa, ngăn ngừa lão hóa, chống ung thư, học tập và tăng cường trí nhớ.
Crocin và crocetin là những chất chống oxy hóa mạnh mẽ giúp cải thiện trí nhớ, các bệnh như Alzheimer và Parkinson có thể được ngăn ngừa và cải thiện.
Nhụy hoa nghệ tây chứa 5-hydroxytryptophan giúp sản xuất serotonin, góp phần giảm căng thẳng, mệt mỏi, khiến cơ thể thoải mái và thư giãn.
Crocin trong saffron có lợi trong việc điều trị viêm khớp và ngăn ngừa hiện tượng loãng xương, chúng cũng có tác dụng chống viêm và giảm sưng ở khớp.
Crocin và safranal cho thấy tác dụng bảo vệ chống lại tổn thương mô do oxy hóa nhờ đặc tính chống oxy hóa của nó, trung hòa axit dạ dày, làm sạch dạ dày, tăng tiêu hóa thức ăn, giúp ăn ngon miệng hơn.
Safranal trong nhụy hoa nghệ tây cho thấy tác dụng giảm lo âu và tăng thời gian ngủ, hoạt chất này làm tăng thời gian ngủ chuyển động mắt không nhanh (NREM), rút ngắn thời gian ngủ của NREM và tăng cường hoạt động năng lượng delta của giấc ngủ NREM.
Crocin trong saffron còn tác động đến triệu chứng PMS ở phụ nữ, giúp điều hòa kinh nguyệt và giảm đau trong thời kỳ đèn đỏ.
Thành phần sợi nhụy còn chứa các Carotenoids khác, bao gồm zeaxanthin, Lycopene, carotene α- và β là chất chống oxy hóa giúp cơ thể chống lão hóa, hỗ trợ điều trị ung thư, nhiễm khuẩn.
Nhụy hoa nghệ tây cũng chứa các vitamin A, C, các vitamin nhóm B, hiệu quả chăm sóc làn da, vitamin C giúp cải thiện các đốm nâu, giúp da đều màu và sáng hơn.
Phân loại saffron
Phân loại theo định tính
Phân loại theo hướng định tính là cách phân loại dựa trên các đặc tính vật lý của saffron, như:
Phân loại dựa trên độ dài sợi
Nhụy hoa nghệ tây được chia làm 5 loại chia theo cấp độ từ cao xuống thấp: Negin, Sargol, Pushali, Bunch, Konj.
Negin: Là loại cao cấp và đắt đỏ nhất. Nhuỵ hoa được cắt bỏ phần gốc màu vàng, chỉ để lại phần chấm chân màu vàng và nguyên phần ngọn đỏ phía trên. Do có phần chấm chân vàng nên mang hương thơm đậm và chất dinh dưỡng cao hơn hẳn so với các loại khác.
Sargol (Allred): Đây là những sợi chỉ lấy phần màu đỏ phía trên và không có chân vàng. Sợi có màu đỏ đậm nhưng không thơm và không nhiều dưỡng chất như loại Negin, nên giá thành cũng thấp hơn Negin.
Pushali: loại sợi này được cắt sâu hơn Negin nên dài hơn và có nhiều chân vàng hơn. Tuy nhiên do phần chân vàng dài nên trọng lượng bị tăng lên khá nhiều nhưng chất lượng lại kém vì vậy nó có giá thành rẻ hơn cả Negin và Sargol.
Bunch (Dasteh): Bao gồm cả phần chân nhuỵ lẫn đầu nhuỵ, nguyên vẹn y như khi mới hái. Phần chân vàng dài gấp nhiều lần nhuỵ nên loại này rất rẻ và cũng không phổ biến.
Konj: Là phần gốc màu vàng hoặc trắng (hoàn toàn không có sợi đỏ) được cắt ra sau khi người ta sản xuất các loại Negin, Allred, Pushali nên không còn giữ được quá nhiều giá trị dinh dưỡng nên rất rẻ.
Phân loại dựa trên độ tuổi cây
Nghệ tây là cây trồng lâu năm (8 năm),tuổi đời càng lớn đồng nghĩa với dưỡng chất mà cây trồng hấp thụ trong đất ngày càng giảm. Độ tuổi cây trồng cũng là yếu tố quyết định chất lượng sợi nhụy nghệ tây.
Saffron 4 – 5 tuổi
Đây là năm mà cây nghệ tây sinh trưởng và phát triển tốt nhất, khi chúng đã bắt đầu ổn định, bám rễ sâu xuống lòng đất và lấy được nhiều dưỡng chất nhất. Sợi nhụy vào thời điểm này cũng được tích lũy nhiều dưỡng chất nên cho ra những sản phẩm chất lượng cao nhất.
Saffron SALAM là dòng sản phẩm với những sợi nhụy được thu hoạch từ cây nghệ tây 4-5 năm tuổi. Đây cũng là một trong những lí do khiến Saffron SALAM trở thành dòng saffron cao cấp nhất hiện nay
Saffron từ 1 – 3 năm tuổi
Thời điểm này cây mới gieo trồng vào trong đất, các chất dinh dưỡng trong đất chưa được cây hấp thụ một cách trọn vẹn. Những sợi nhụy được thu hoạch vào giai đoạn này chưa thực sự là loại tốt nhất.
Saffron từ 6 năm tuổi trở lên
Trồng từ năm thứ 6 trở lên thì đất trồng đã bắt đầu mất dần dinh dưỡng, độ phì nhiêu giảm. Vì vậy cây nghệ tây cũng kém phát triển hơn, chất lượng sợi nhụy cũng giảm đi phần nào. Những năm về sau, cây trồng càng còi cọc và không cho ra sợi nhụy có độ dài, màu sắc tốt.
Phân loại dựa trên cách xử lý
Saffron còn có thể được phân loại thành các dạng: nguyên sợi, bột và dầu. Trong quá trình thu hoạch, người ta phân nhụy thành nhiều loại: nguyên sợi sẽ được đóng gói thành phẩm, sợi vụn được sản xuất thành bột hoặc chiết xuất thành dầu. Các sản phẩm này được sử dụng với nhiều mục đích khác nhau và đáp ứng nhu cầu thị trường.
Phân loại theo định lượng
Đây là cách phân loại saffron theo tiêu chí chất lượng, dựa trên các hoạt chất có trong saffron như crocin, safranal và picrocrocin. Ngoài ra có thể đánh giá chất lượng saffron dựa trên độ ẩm, tạp chất,…
Hiện nay tiêu chuẩn ISO 3632 đã ấn định cách phân loại tốt nhất được toàn thế giới công nhận. Tiêu chuẩn này quy định chất lượng loại sợi phụ thuộc vào độ dài và hàm lượng dưỡng chất có trong sợi nhụy.
Liều dùng saffron phổ biến
Với liều dưới 15mg/ ngày sẽ giảm nguy cơ xuất hiện tác dụng không mong muốn.
Liều dùng từ 20 – 400mg/ ngày được ứng dụng khá phổ biến cho nhiều phác đồ. Liều lượng này đã có thể các biến đổi sinh hóa máu và một số tác dụng không mong muốn. Người dùng sẽ có những biểu hiện chán ăn, buồn nôn, đau đầu, đổ mồ hôi…
Sử dụng dưới 1,5gr/ ngày được coi là trong khả năng an toàn không gây biến chứng nặng cho cơ thể.
5gr được chứng minh lâm sàng là liều độc cho cơ thể đe dọa tới tính mạng.
Cách sử dụng nhụy hoa nghệ tây
Nhụy hoa nghệ tây có thể được sử dụng theo rất nhiều cách nhưng chủ yếu là hai cách dưới đây:
Dùng để pha trà Saffron
Cách này giúp cải thiện giấc ngủ, giảm căng thẳng tinh thần, điều trị chứng rối loạn kinh nguyệt. Cách thực hiện:
Cho 1000ml – 1500ml (70-80 độ) nước nóng vào ấm.
Thêm 5 – 7 cọng nhụy nghệ tây saffron và chờ trong vòng 10 đến 15 phút.
Bạn có thể cho vào bình một ít nụ hồng khô để tăng thêm hương thơm và hương vị đậm đà.
Dùng đắp mặt nạ
Saffron kết hợp với mặt nạ để dưỡng da có tác dụng làm đẹp da, giúp làn da căng mịn, tươi sáng và ngày càng trẻ hóa.
Cách thực hiện:
Lấy nước đá nghiền từ 3 đến 5 sợi saffron thành dung dịch đặc.
Rửa sạch và đắp lên mặt trong vòng 15 đến 20 phút.
Công dụng của Saffron
Là một dược phẩm với rất nhiều các thành phần quý giá, Saffron mang đến cho người dùng nhiều công dụng tuyệt vời. Dưới đây là những tác dụng tiêu biểu của Saffron:
Saffron trị mất ngủ
Saffron trị mất ngủ vì chứa một lượng lớn Carotenoid, Crocin, Safranal. Những chất này hợp lại với nhau giúp tăng nồng độ Norepinephrine, Serotonin giảm bớt căng thẳng, tăng suy nghĩ tích cực. Đặc biệt nhóm Vitamin B trong Saffron giúp xoa dịu hệ thần kinh, an thần và điều trị chứng mất ngủ, giúp người sử dụng ngủ đủ, ngủ sâu. Giúp người sử dụng Saffron sau một thời gian cảm thấy khỏe hơn, minh mẫn hơn bởi vì ngủ đủ giấc chính là nhân tố giúp thể trạng, não bộ, trí nhớ của con người được cải thiện.
Saffron giúp giảm cân
Saffron giúp giảm cân đối với người đang ăn kiêng và đang trong quá trình lấy lại vóc dáng. Saffron có chứa các protein cần thiết cho cơ thể hoạt động, đặc biệt là quá trình trao đổi chất. Hàm lượng Beta Caroten trong Saffron giúp ngăn ngừa việc suy giảm Hormone tuyến giáp, Lycopene thì hỗ trợ trao đổi chất hiệu quả, đốt cháy Calo. Khi sử dụng Saffron người dùng sẽ mất cảm giảm thèm ăn, nhưng cơ thể vẫn có năng lượng để hoạt động.
Saffron trị mụn
Chứa nhiều các loại Vitamin A như retinol, Carotenoid, Axit Retinoic giúp giảm tốc độ lão hóa của da, tăng cường độ ẩm, tạo sự đàn hồi, kiểm soát chất nhờn nên Safron có tác dụng điều trị mụn. Các Vitamin nhóm B như B1. B2. B3. B6 giúp loại bỏ cặn bã, thải độc tố, kháng viêm và ngăn chặn sự hình thành mụn.
Saffron làm đẹp da
Saffron được công nhận có khả năng chống oxy vì trong thành phần có Crocin, Crocein, Flavonoids, Quercetin, Phenolic. Chính vì thế nếu sử dụng Saffron thường xuyên có thể làm chậm quá trình lão hóa, trị nám, tàn nhang. Các hoạt chất Beta – Carotene trong Saffron ngăn chặn quá trình hình thành các nếp nhăn, chân chim, chống lại các tác hại của tia UV đồng thời sản sinh Collagene, Elastine giúp da tươi trẻ, tràn đầy sức sống.
Saffron giải rượu
Saffron giúp giải rượu là cứu cánh cho những ai thường xuyên phải uống rượu bia. Saffron chứa có khoáng chất nhóm B, C, E, Kẽm và Celin nên nhanh chóng thải độc tố ra khỏi gan, hoạt chất Crocin giúp trí não minh mẫn.
Bà bầu sử dụng Saffron được không?
Tùy từng trường hợp khác nhau, mẹ bầu có thể kết hợp nhụy hoa nghệ tây để hãm trà, uống cùng sữa, dùng trong chế biến món ăn,…
Đối tượng nào nên sử dụng Saffron
Nhụy hoa nghệ tây phù hợp với hầu hết các đối tượng vì chúng là loại thảo dược lành tính.
Saffron tốt cho người lớn tuổi
Sức khỏe của người già có xu hướng giảm dần theo thời gian, tăng khả năng mắc các bệnh mãn tính như bệnh hô hấp, viêm khớp, đột quỵ, trầm cảm và mất trí nhớ. Nhờ vào những hợp chất có trong saffron hỗ trợ ngăn ngừa lão hóa và tăng cường các hoạt động chức năng trong cơ thể.
Tác dụng của Saffron với phụ nữ sau sinh
Phụ nữ mang thai và sau sinh có thể sử dụng saffron với liều lượng 5-7 sợi/ngày. Hoạt chất crocin và các vitamin có trong saffron giúp mẹ sau sinh ăn ngon, ngủ ngon, tâm trạng thoải mái hạn chế khả năng trầm cảm kích thích lợi sữa hơn.
Saffron tốt cho trẻ em
Các dưỡng chất crocin, vitamin và khoáng chất có trong saffron hỗ trợ những căn bệnh thường gặp như bệnh hen suyễn, cảm cúm, ốm vặt. Sử dụng nhụy hoa nghệ tây thường xuyên giúp trẻ có sức đề kháng tốt hơn so với những người cùng lứa tuổi.
Chị em đang gặp vấn đề về da nên sử dụng saffron
Saffron được ứng dụng rộng rãi trên thế giới trong các lĩnh vực như: làm đẹp, mỹ phẩm, nước hoa…. Các vấn đề về da như mụn trứng cá, thâm nám, tàn nhang, cháy nắng… có thể cải thiện đáng kể nhờ vào việc sử dụng Saffron.
Saffron tốt cho đàn ông
Crocin và safranal trong saffron có nhiều tác động tích cực đối với đàn ông, giúp tăng cường sinh lý, tăng cảm giác ham muốn.
Những ai không nên uống nhụy hoa nghệ tây?
Hoa nghệ tây là một dược liệu lành tính vì vậy phù hợp với mọi người. Những người đang có nhu cầu cải thiện và phục hồi sức khỏe đều có thể sử dụng saffron. Tuy nhiên, khi sử dụng phải chú ý đến liều dùng và tham khảo ý kiến của bác sĩ nhé!
Tác dụng phụ của Saffron
Saffron không có tác dụng phụ nếu bạn dùng đúng liều lượng mà FDA khuyên dùng. Theo FDA, người trưởng thành nên dùng mỗi ngày khoảng 0.1gr/ngày và khoảng 3gr/tháng. Khi sử dụng sai liều lượng, có thể gặp phải một số tác dụng phụ không mong muốn như buồn nôn, chóng mặt, hạ thân nhiệt…
Cách phân biệt Saffron thật giả
Có một loại sản phẩm đang bị nhiều người nhầm lẫn với nhụy hoa nghệ tây, thực chất là một loại thảo dược hơi giống nên dễ bị đánh đồng là một. Nếu đánh giá dựa trên một vài yếu tố, có thể nhận biết saffron một cách dễ dàng. Dựa vào một số tiêu chí sau:
Saffron thật không bao giờ có vị ngọt. Saffron thật sẽ có vị hơi đắng khi cho vào miệng cắn.
Yếu tố tiếp theo để đánh giá nhụy hoa nghệ tây là mùi vị, chúng có mùi vị rất đặc biệt, không thể nhầm lẫn với bất cứ loại gia vị nào khác. Saffron thực sự là sự pha trộn của đất, mật ong, vani, cỏ khô hòa quyện lẫn nhau.
Saffron chất lượng cũng có màu sắc khác hẳn với loại giả. Màu các sợi nhụy là màu đỏ thẫm và hình dáng thuôn dài về phía đầu nhụy. Saffron thật sẽ không bị tan màu hoàn toàn khi cho vào nước mà vẫn giữ màu sắc nguyên bản của sợi, màu nước có màu vàng tươi, bắt mắt.
Các sản phẩm Saffron cao cấp trên thế giới
Saffron Salam
Saffron Salam là sản phẩm cao cấp nhất thế giới thuộc công ty Gohar, thương hiệu lớn nhất chuyên về xuất khẩu saffron tại Iran. Được canh tác, trồng trọt và thu hoạch theo tiêu chuẩn hữu cơ 100% nên hàm lượng dưỡng chất cao nhất.
Saffron Shyam
Saffron Shyam dòng sản phẩm xanh thuộc công ty Edman. Người ta biết nhiều đến sản phẩm Shyam của Edman với chất lượng sản phẩm nguyên chất, không sử dụng các chất hóa học trong quá trình canh tác, thu hoạch, đóng gói.
Saffron Jahan
Saffron Jahan là dòng sản phẩm thông dụng, được nhập khẩu chính hãng từ Gohar – công ty xuất khẩu lớn nhất Iran.
Saffron Bahraman
Nhụy hoa nghệ tây Bahraman được người tiêu dùng ưa chuộng về chất lượng cũng như giá thành phù hợp.
Saffron Badiee
Saffron Badiee phổ biến là sản phẩm thủ công được chọn lọc kỹ lưỡng, đạt tiêu chuẩn chất lượng cao.
Saffron Kashmir
Là thương hiệu saffron có nguồn gốc từ Ấn Độ với chất lượng được khẳng định trên thị trường trong nước và quốc tế.
Xuất xứ của các loại saffron
Saffron Tây Á
Saffron Tây Á được đánh giá rất cao về chất lượng cũng như số lượng. Tây Á nắm giữ hơn 97% tổng sản lượng saffron trên thế giới. Với đặc điểm khí hậu đặc trưng khô hạn hoặc bán khô hạn quanh năm phù hợp với điều kiện phát triển của cây nghệ tây.
Hàm lượng dưỡng chất chứ trong Saffron Tây Á cao hơn hẳn so với Saffron được trồng tại các vùng đất khác. Ngoài ra Saffron Tây Á cũng sở hữu mùi hương thơm hơn cùng màu sắc hảo hạng.
Saffron Việt Nam
Saffron Việt Nam là tên một trung tâm nhập khẩu Saffron lớn nhất tại Việt Nam. Khí hậu của Việt Nam không thể đáp ứng được điều kiện để trồng cây nghệ tây nên Saffron Việt Nam ra đời đáp ứng nhu cầu sử dụng Saffron của người Việt.
Saffron Iran
Iran được coi là thủ phủ của Saffron trên thế giới. Nếu như toàn khu vực Tây Á chiếm 97% sản lượng thì chỉ riêng mình Iran đã chiếm đến 93%. Chính phủ Iran đặc biệt coi trọng và kiểm soát khắt khe chất lượng của Saffron,nghiêm cấm các hành vi sử dụng thuốc bảo quản, hay phun hóa chất lên cây.
Saffron Dubai
Dubai lại là mảnh đất tiêu thụ Saffron nhiều nhất trên thế giới. Tuy nhiên Dubai không trồng được Saffron, phần lớn Saffron ở Dubai chính là nhập từ Iran.
Saffron được trồng ở đâu?
Nghệ tây phát triển mạnh trong vùng cây bụi Địa Trung Hải, với kiểu sinh thái bề ngoài tương tự như vùng cây bụi Bắc Mỹ, cùng những cơn gió mùa hè nóng và khô quét qua vùng đất bán khô hạn. Cây vẫn sống sót được trong mùa đông, chịu được sương giá với nhiệt độ khoảng âm 10 độ (14 độ F) và khoảng thời gian ngắn bị tuyết bao phủ.
Cách thu hái nhụy hoa nghệ tây?
Việc thu hoạch saffron gặp rất nhiều khó khăn khi saffron có chất lượng tốt nhất chỉ có thể được thu hoạch dưới ánh nắng mặt trời. Mỗi cây nghệ tây chỉ cho ra 3-4 bông hoa, mỗi bông hoa cũng chỉ cho ra 3-4 nhụy lại càng khiến việc thu hoạch saffron mất nhiều công sức.
Saffron giá bao nhiêu tiền?
40.000 cây nghệ tây mới có thể thu được 1kg Saffron cộng với các yếu tố khắt khe trong trồng trọt và thu hoạch nên giá thành Saffron rất cao.
Những năm trở lại đây, Saffron đã được biết đến rộng rãi hơn, và đặc biệt thông qua thị trường xách tay là chủ yếu. Giá Saffron trên thị trường xách tay khoảng từ 150.000 – 300.000đ/ 1 lọ 1g khoảng 500 nhụy.
Nếu đem so các mức giá trên thị trường xách tay thì Saffron của các công ty nhập và phân phối Saffron đắt hơn so với thị trường xách tay từ 100 – 300.000đ/gr. Giá thành giao động từ 250 – 450.000đ/gr tùy thuộc vào quá trình trồng trọt, chăm sóc, không sử dụng chất hóa học, bảo quản, thu hoạch thủ công 100%.
Bài viết trên đã cung cấp khá chi tiết về Saffron là gì và những điều bạn cần biết liên quan đến Saffron. Saffron là một dược liệu quý vì vậy bạn nên sử dụng với liều lượng hợp lý để đảm bảo sức khỏe của mình nhé!