Tiểu sử nhân vật Loki Marvel
Họ tên: Loki Laufeyson
Tuổi: Khoảng một ngàn năm
Diễn viên: Tom Hiddleston
Chủng tộc: Frost Giant (nơi cư trú: Jotunheim, Asgard)
Các tên gọi khác: God of Mischief
Tổ chức: Dưới trướng Thanos (cũ), Revengers
Xuất hiện trong: Trilogy Thor, The Avengers, Avengers: Infinity War, Avengers: Endgame (phiên bản 2014), TV series Loki (2021)
Gia đình: Laufey (cha), Odin (cha nuôi), Frigga (mẹ nuôi), Thor (anh trai nuôi), Hela (chị nuôi)
Đồng minh: Thanos (cũ), Chitauri, The Other, Thor, Miek, Korg, Hulk, Heimdall, Grandmaster, Valkyrie
Kẻ thù: The Avengers, Malekith, Surtur, Hela, Black Order, Thanos

Tình trạng: Thiệt mạng (trong vũ trụ chính)
Nguyên nhân: Bị Thanos bóp gãy cổ.
*****
Tiểu sử phim Loki
Loki là con trai gã Khổng lồ băng Laufey, vua xứ Jotunheim lạnh giá. Khi còn sơ sinh, cậu đã bị bỏ mặc đến chết trong một ngôi đền. Vua Odin đánh bại Laufey, đem đứa bé về nuôi nấng như con đẻ. Trong khi Thor học võ thuật cùng Odin thì Loki gần gũi với mẹ hơn, cậu được hoàng hậu Frigga dạy phép thuật.
Lớn lên, Loki phát hiện ra nguồn gốc Frost Giant của mình. Anh trách móc cha khiến ông chìm vào Odinsleep. Tranh thủ Thor bị đi đày, Loki nói dối để ngăn anh trở lại rồi âm mưu hủy diệt Jotunheim. Tuy nhiên anh bị Thor đánh bại, và bị Odin chối bỏ. Tuyệt vọng, Loki buông tay rơi vào hố đen, nào ngờ anh vẫn sống và liên minh với Thanos. Loki chỉ huy binh đoàn Chitauri tấn công Trái Đất nhưng bị Avengers đánh bại.
(Trong một vũ trụ khác, các Avenger về lại năm 2012 sau khi Loki bị bắt giam. Một sự việc ngoài ý muốn khiến khối Tesseract rơi trúng chân Loki, hắn cầm ngay lấy nó để chạy thoát.)
Trải qua rất nhiều sự kiện của The Avengers, The Dark World, Ragnarok, Loki có vẻ đã hòa thuận lại với anh trai. Tuy nhiên đã quá muộn màng, vì tàu của họ bị Thanos chặn lại. Trong nỗ lực cuối cùng để bảo vệ Thor, Loki đâm dao vào gã Titan thất bại. Anh bị hắn bóp nghẹt đến khi đốt sống cổ gãy răng rắc ra.
Loki ngã xuống đất mà đôi mắt vô hồn. Sau khi con tàu nổ, xác anh trôi dạt trong vũ trụ tối tăm, không bao giờ được chôn cất.
*****
Tiểu sử comic Loki
Tiểu sử Loki được hé lộ trong Thor (2007) tập #8. Nhìn chung, lai lịch của anh được đưa khá chính xác lên phim.
Loki là con trai Laufey và nữ hoàng Farbauti. Khi sinh ra, cậu quá nhỏ bé so với các Frost Giant thông thường. Vợ chồng Laufey tủi nhục vì đứa con yếu đuối, đã giấu kín Loki không cho thần dân biết. Odin chém chết Laufey trong một trận chiến, cậu bé Loki chạy ra ôm cha khóc tức tưởi. Cậu được quân Asgard đem về nuôi, nhưng trong lòng luôn hận nhà vua độc ác.
Lớn lên, hận thù càng nung nấu hơn. Dân Asgard xem trọng sự cường tráng, can đảm, trượng nghĩa của người đàn ông, mà Loki chẳng hơn Thor khoản nào trong đấy cả. Anh sống lầm lũi dưới bóng của Thần Sấm và dưới sự ghẻ lạnh của thần dân. Nhận ra thế mạnh ma thuật và sự “vô hình” giữa cộng đồng của mình, Loki âm thầm luyện phép thật giỏi để một ngày đánh bại Thor.

Loki xuất hiện lần đầu trong Journey into Mystery tập #85 (xuất bản tháng 10 năm 1962). Hắn bị các vị thần giam giữ trong một thân cây, đến khi hắn làm một người đi qua rơi nước mắt, rủ lòng thương thì mới được thả. Tất nhiên Loki chẳng dại làm cách đó, vì sẽ chẳng bao giờ khiến được ai thương mình. Hắn dùng phép làm một lá cây rụng xuống, cọ xát vào mắt của Heimdall. Ông bị xót quá nên chảy nước mắt, và cái đó vẫn được tính. Loki trốn đến Trái Đất, biến người dân thành phản vật chất để dụ Thor ra cứu. Loki hiện nguyên hình, thôi miên Thor nhưng anh tỉnh lại được, và chiến thắng hắn. Hắn bị anh trói vào búa, quăng véo về Asgard để xét xử.
Trong The Avengers (1963) tập #1, Loki quá chán bị đi đày và quyết tâm trả thù. Hắn tạo một số thiệt hại để làm mất uy tín của Hulk (lúc này vẫn bị thế giới săn lùng). Các anh hùng khác: Iron Man, Thor và vợ chồng Hank Pym đến để ngăn Hulk, nhưng phát hiện ra đó là âm mưu của Loki. Hắn bị đánh bại và nhốt vào một chiếc thùng bằng chì, không thể thoát ra được. Đội Báo Thù đầu tiên ra đời chính là nhờ âm mưu của Loki.
Loki trở thành kẻ thù của cả Thor lẫn Avengers, đấu với họ trong rất nhiều đầu truyện. Một thành tích rất đáng chú ý: hắn đã chế độc dược để biến tên tội phạm người thường Creel thành kẻ xấu Absorbing Man – đối thủ khó nhằn cho Thor, Hulk và các anh hùng nói chung. Một âm mưu khác trong Thor (2007) tập #5: Loki biến thành phụ nữ và làm việc với Doctor Doom (một trong những lần mlem hơi tội lỗi của người viết).
Trong sự kiện nổi tiếng Siege (2010) Loki đã thiệt mạng do The Void (Sentry xấu) cho nổ tan thành tro bụi. Lời cuối của anh là “Em xin lỗi, anh trai”.
*****
Sức mạnh của Loki
Là con trai của Laufey, cũng như được hoàng hậu Frigga dạy dỗ, Loki có những sức mạnh và thế mạnh sau:
+ Phép thuật: Loki rất giỏi ma thuật, đặc biệt là phép phân thân, phép ngụy trang và phép ảo ảnh.
Hồi bé, anh tự biến mình thành rắn để chơi khăm anh trai. Trong Thor 1 trên cầu Bifrost, anh nhân bản ra rất nhiều Loki để cố gắng đâm Thor. Phần hai cũng tương tự: Loki biến thành Odin, Sif, một người lính, và cả Captain America. Anh còn tạo ra cảnh giả để che giấu việc mình đập phá phòng giam, để Thor trông như đã bị chặt tay, và cuối cùng là giả chết. Trong Ragnarok, Loki tự tạo ảo ảnh chính mình để phản bội Thor.
Loki cũng có phép tẩy não rất mạnh, đày được Odin xuống Trái Đất và khiến ông mất hết kí ức; phải rất lâu ông mới tự giải thoát được. Sức mạnh này từng được hỗ trợ bởi cây quyền trượng nhưng giờ thì không.
+ Dao: Đây là thế mạnh thứ hai của Loki. “Nhất đẳng thường đai không bằng đao phai chém lén”, dường như anh áp dụng triệt để câu nói này.
Hồi 8 tuổi, anh đã đâm lén Thor rất nhiều lần. Loki ném dao giết chết vô số đặc vụ SHIELD, dùng dao găm để đánh bọn Dark Elves và lính của Hela dễ dàng. Anh cũng đã cố chém Strange và đâm Thanos nhưng cả hai lần thất bại.
+ Lừa dối: Cả trong phim và truyện, Loki đều khét tiếng là “Thần Lừa lọc”.
Loki đã lừa Thor khi nói Odin chết và anh bị cấm trở lại Asgard, và lẽ ra đã thành công nếu bạn Thor không đến. Anh bày ra màn kịch rất thuyết phục trong Thor 2, và trong Ragnarok anh tự tạo cho mình cái vẻ ngoài đáng tin để lấy lòng Grandmaster.
+ Đóng băng: Là Frost Giant, Loki sử dụng được chiếc Casket of Ancient Winters. Anh có thể giải phóng luồng băng tuyết rất lớn, làm đóng băng cả một vị thần mạnh mẽ như Heimdall.
+ Siêu sức bền: Sức bền của Loki kém hơn Thor nhưng cao hơn rất nhiều so với người phàm.
Trong The Avengers, Loki trúng một loạt đạn của lính SHIELD mà không hề hấn gì. Anh cũng chịu được nắm đấm từ Captain America, tia năng lượng của Stark và mũi tên nổ của Hawkeye. Chỉ có hai thứ Loki không chịu được là đòn đánh của Hulk và cái bóp cổ của Thanos.
+ Cận chiến: Loki áp đảo được Captain America và cầm cự với Thor khá lâu.
+ Chiến lược gia: Loki được The Other tín nhiệm giao cho đội quân Chitauri để đánh Trái Đất.
+ Ngoại hình: Trong phim Loki rất đẹp trai, có nụ cười đốn tim nữ (và một số nam) giới.
*****
Tính cách và phẩm chất của Loki
Từ bé, Loki đã sống lầm lũi dưới hào quang của anh trai. Vì thế trong khi Thor đầy năng nổ và hoạt bát, thì cậu trầm tính, ít nói và bình tĩnh hơn. Lớn lên, cậu đóng vai trò là cái đầu lạnh giúp Thor suy nghĩ lý trí, không tấn công bọn Frost Giant nữa. Loki hiểu tính anh trai đến nỗi, khi nghe anh bị gọi bằng “công chúa” là biết sắp đánh nhau to. Tuy nhiên đôi lúc cậu vẫn bị nhiếc móc, như Thor nói lúc ở Jotunheim “Biết vị trí của mình đi, em trai”. Việc luôn bị đối xử như kẻ dưới đã dần tạo ra sự bất mãn trong Loki.
Bất mãn tích tụ, cho đến một ngày Odin khiến thế giới sụp đổ trên đầu Loki. Áp lực “một đứa con chưa đủ tốt” luôn là nỗi ám ảnh của bao nhiêu phận làm con, và Loki cũng không ngoại lệ. Anh trở nên tuyệt vọng, sẵn sàng tiêu diệt cả chủng tộc của mình để được cha yêu thương. Để ý, anh chỉ dám nói với Thor “Ta không phải em trai của ngươi” chứ không nói “Ngươi không phải là anh trai ta”. Anh diễn đạt như vậy để cho mình vẫn là chủ thể kiểm soát, không phải là người bị gạt ra rìa – vì anh không muốn chấp nhận sự thật. Cuối cùng, bị Odin chối bỏ, Loki không còn muốn vướng mắc gì với cuộc sống này và đã cố tự tử.
Khi gặp Thanos, Loki đã tìm thấy mục đích mới cực đoan hơn: cố gắng nô dịch cả một hành tinh để khẳng định giá trị của bản thân. The Other nói tham vọng của Loki quá tầm thường và trẻ con, nhưng hắn không nghe. Trí óc sa đoạ của Loki đã kéo hắn xuống quá sâu, đến mức hắn cố tình quên đi bao kỷ niệm với Thor.
Loki xấu hổ vì nguồn gốc Khổng lồ băng của hắn. Có thể thấy điều này trong cuộc nói chuyện với Natasha, mà thực chất hắn đang áp đặt cho cô toàn bộ những sự bất an của mình. Hắn chế nhạo Nat vì “cố gắng tỏ ra tách biệt, có nguyên tắc riêng” nhưng chính hắn cũng vậy, cố gắng trở thành phù thuỷ thay vì chiến binh như xã hội mong đợi. Tiếp theo Loki nói “Nhưng chúng là một phần của cô, và chúng sẽ không bao giờ biến mất”, thực chất hắn đang tự chì chiết bản thân – dù hắn có tỏ ra khác biệt đến đâu, dòng máu băng giá của hắn sẽ không bao giờ mất đi.

Loki thượng đẳng và kiêu ngạo đến đáng sợ. Hắn nói diễn văn rất dông dài rằng loài người sinh ra là để bị trị, hoặc hắn đứng cao hơn tất cả bọn họ. Tuy vậy, thời gian điều hành Asgard đã chứng tỏ hắn không hề biết làm vua, chỉ ăn chơi vô độ và tự thoả mãn với cái mác người cai trị. Sang phần ba, Loki đã đỡ hơn nhưng vẫn thích có cảm giác là đấng cứu tinh.
Trong tâm hồn Loki vẫn có một tình thương đã bị chôn vùi. Dù biết sự thật tàn ác, khi Odin rơi vào giấc ngủ, Loki vẫn không thể kìm được mà gọi người đến cứu. Cuối The Dark World, trong nhân dạng Odin, Loki cảm động vì Thor nói mình đã chết trong danh dự. Để trả ơn, Loki đã thay lời cha thể hiện niềm tự hào và lời động viên dành cho anh trai. Người duy nhất trong gia đình mà Loki thương sâu đậm là Frigga. Khi bà qua đời, anh đã phẫn uất đập nát cả nhà giam.
Cha ghẻ lạnh, mẹ mất, tưởng chừng Loki sẽ không bao giờ tìm được bình yên. Mãi đến Ragnarok, anh mới có lại cảm giác được yêu. Trước khi chết, Odin thể hiện tình thương với cả hai người con, khiến Loki buồn bã hẳn đi. Anh tiếc nuối khi biết mình là cả thế giới với Thor, nhưng hai anh em từ lâu đã rẽ hướng khác nhau. Loki cố gắng lừa Thor nhưng Thần Sấm đã bắt bài được, bằng chứng của việc anh phải trưởng thành chứ không thể lừa dối mãi. Chính điều đó là động lực cho Loki trở lại Asgard hỗ trợ Thor.
Đến Infinity War, sự chuộc tội của Loki dường như đã hoàn tất, và anh đã chấp nhận con người thật của mình. Anh nhận mình vừa là người Jotunheim, lại vừa là con trai của Odin – một sự giao hoà của hai thế giới. Sự dũng cảm và tình thương Thor của Loki thể hiện cho đến giây phút lâm chung. Dù biết sẽ thất bại, anh vẫn vung con dao vào gã Titan. Anh nói hắn sẽ không bao giờ trở thành thần, không chỉ để chống lại cường quyền mà còn khuất phục con ác quỷ trong lòng đã suýt xâm chiếm mình.
Loki đã hy sinh anh dũng và không hề vô nghĩa. Thor vẫn luôn nhớ đến anh và mang khao khát báo thù cho anh chống lại Thanos.