Tiền lương nguồn sống của mỗi người, đi làm ai không mong muốn được nhận mức lương xứng đáng nhất cho công sức mình bỏ ra. Lương Gross hay lương Net là gì? Câu hỏi này chắc hẳn nhiều người đã quan tâm và tìm hiểu nhưng vẫn còn nhiều người còn khá mơ hồ về hai khái niệm này. Lương Net hay lương Gross có lợi hơn cho mình và nên chọn loại nào? Không chỉ một sinh viên mới ra trường mà cả những người đã làm lâu năm cũng chưa chắc đã hiểu.
Bạn là những người đang tìm việc, chuẩn bị ký hợp đồng lao động thì chắc hẳn cũng sẽ rơi vào trường hợp không biết nên chọn nhận lương Gross hay lương Net hay công ty sẽ trả lương Gross hay lương Net cho mình. Việc chọn và nhận hai loại lương này nếu không hiểu kỹ thì quyền lợi của bạn sẽ bị mất một cách oan uổng.
Vậy hai khái niệm này có ảnh hưởng đến quyền lợi của chúng ta như thế nào? Hiểu như thế nào để có lựa chọn phù hợp mà không bị thiệt. Chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về hai loại lương này ngay sau đây.

Lương Gross là gì?
Lương Gross là tổng thu nhập mỗi tháng của người lao động nhận được gồm lương cơ bản, các khoản trợ cấp, hoa hồng, phụ cấp khác trong đó có cả các khoản đóng bảo hiểm và thuế.
Mức lương thực nhận của người lao động thường sẽ thấp hơn mức lương Gross này vì phải trích ra một phần để đóng bảo hiểm và nộp thuế thu nhập cá nhân theo quy định.
Cụ thể theo Quyết định 595/QĐ-BHXH, người lao động phải đóng 8% vào quỹ hưu trí và tử tuất; 1% vào quỹ bảo hiểm thất nghiệp và 1,5% vào quỹ bảo hiểm y tế.
Ví dụ: Khi đi phỏng vấn, bạn thỏa thuận lương với công ty ở mức lương 10 triệu/tháng, thì thực tế bạn nhận lương sau đó bạn phải trích 10,5% mức lương này để đóng các loại như BHXH, BHYT, BHTN (8% BHXH, 1,5% BHYT và 1% BHTN) theo quy định của nhà nước, lúc này số tiền đến cuối cùng mà bạn nhận được là 8.950.000 VNĐ/tháng
Hiểu một cách đơn giản lương Gross là mức tổng thu nhập của bạn, mức thù lao xứng đáng trả cho công việc bạn đã đóng góp cho công ty, công ty trả lương gross cho bạn thì bản thân bạn phải tự chủ động trừ đi các khoản phí bảo hiểm, thuế,…
Lương Net là gì?
Lương Net là lương thực nhận, mức lương sau khi đã trừ tất cả các khoản chi phí bảo hiểm và thuế thu nhập cá nhân. Đây là số tiền người lao động sẽ được nhận mà không phải trừ thêm bất kỳ khoản phí nào khác.
Ví dụ: Khi đi phỏng vấn, thỏa thuận công ty trả lương Net là 10 triệu/tháng thì có nghĩa là mỗi cuối tháng bạn sẽ nhận được chính xác 10 triệu mà không phải mất thêm bất kỳ khoản phí nào cho BHXH, BHYT, BHTN và thuế thu nhập cá nhân. Và tất cả những khoản phí này đã do công ty đóng theo quy định cho bạn.
Phân biệt lương Gross và lương Net

Lương Gross hay lương Net là hai hình thức trả lương phổ biến nhất hiện nay. Qua khái niệm ở trên đã chia sẻ thì lương gross là tổng thu nhập còn lương net là lương thực nhận.
Mối liên hệ giữa lương Gross và lương Net là:
LƯƠNG NET = LƯƠNG GROSS – (BHXH + BHYT + BHTN + THUẾ TNCN)
Theo quy định của pháp luật, trường hợp tổ chức, cá nhân trả tiền lương, tiền công cho người lao động mà khoản tiền này không bao gồm thuế thì phải tiến hành quy đổi thu nhập không bao gồm thuế thành thu nhập tính thuế (đổi lương Net sang lương Gross) để xác định thu nhập chịu thuế.
Tổng kết lại thì Lương Gross là tổng mức thu nhập khi chưa trừ các khoản phí như BHXH, BHYT, BHTN,… Còn lương Net là mức lương bạn được nhận sau khi đã trừ các khoản phí.
Ưu điểm và nhược của lương Gross
Lương Gross là tổng tiền lương của người lao động mà nhà sử dụng lao động chi trả mỗi kỳ trả lương
Bao gồm: Lương cơ bản, phụ cấp, BHXH (8%), BHYT (1,5%), BHTN (1%), Thuế TNCN (nếu có)
Chủ thể ưa chuộng và hay chọn nó là người lao động
Ưu điểm của nó chính là người lao động có thể chủ động tính toán đối với mức lương
Nhược điểm là phải thường xuyên tính toán số tiền đóng Bảo hiểm và thuế thu nhập để tránh bị nhà sử dụng lao động tính sai.
Ưu và nhược của lương Net
Lương Net là tiền lương thực lĩnh của người lao động mỗi kỳ trả lương
Không bao gồm: BHXH, BHYT, BHTN, Thuế TNCN
Chủ thể ưa chuộng là người sử dụng lao động
Ưu điểm của nó là người lao động có thể chủ động tính toán đối với mức lương
Nhược điểm là nhà sử dụng lao động có thể sử dụng mức lương này để đóng Bảo hiểm cho người lao động có thể họ sẽ đóng mức thấp, dẫn đến mức hưởng cũng thấp.
Cả hai hình thức trả lương này đều rất phổ biến nhưng thực tế, người lao động nhận lương Net phải đối mặt với rủi ro nhiều hơn vì có nhiều trường hợp doanh nghiệp khi trả lương Net không nghiêm túc đóng bảo hiểm đầy đủ cho người lao động họ vì muốn tối thiểu chi phí nên nhiều công ty thường khai báo với các công ty bảo hiểm và cơ quan thuế sai về hình thức lương bạn nhận được như sẽ khai báo mức lương Net của bạn là lương Gross để số tiền công ty phải trích ra trả ít hơn.
Điều này nó sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của những người lao động. Mặc dù hàng tháng chúng ta vẫn đóng bảo hiểm đầy đủ đều đặn nhưng quyền lợi của chúng ta đáng ra được hưởng sẽ ít hơn rất nhiều.
Cách tính lương Gross và lương Net

Cách tính lương Net
Cách tính lương Net theo công thức sau:
Lương Net = Lương Gross – (BHXH + BHTN + BHYT + Thuế TNCN)
Trong đó: BHXH: Bảo hiểm Xã hội (8%)
BHTN: Bảo hiểm Thất nghiệp (1%)
BHYT: Bảo hiểm Y tế (1.5%)
Thuế TNCN: Thuế Thu nhập Cá nhân (% tùy vào giá trị lương)
Cách tính lương Gross
Cách tính lương Gross theo công thức:
Lương Gross = Lương Net + BHXH + BHTN + BHYT + Thuế TNCN
Trong đó: BHXH: Bảo hiểm Xã hội (8%)
BHTN: Bảo hiểm Thất nghiệp (1%)
BHYT: Bảo hiểm Y tế (1.5%)
Thuế TNCN: Thuế Thu nhập Cá nhân (% tùy vào giá trị lương)
Ví dụ rõ hơn về cách tính khi nhận lương gross như sau:
Với mức lương gross là 30 triệu/ tháng. Theo quy định mức lương cao nhất để áp dụng đóng BHYT và BHXH là 26 triệu/ tháng nên vì vậy bạn chỉ cần đóng ở mức 26 triệu không phải là 30 triệu.
Khi đó:
– Số tiền đóng BH: 26.000.000 x 8 % = 2.080.000 (1)
– Số tiền đóng BHYT: 26.000.000 x 1,5 % = 390.000 đồng (2)
– Số tiền đóng BH thất nghiệp (BHTN): 30.000.000 x 1 % = 300.000 đồng (3)
– Lương còn lại sau khi đóng bảo hiểm: 30.000.000 – (2.080.000 + 390.000 + 300.000 ) = 27.230.000.
– Bạn lấy số tiền 27.230.000 – 9.000.000 (ví dụ đây là mức tiền giảm trừ gia cảnh cá nhân ) = 18.230.000 Và đây sẽ là con số mà bạn sẽ bị áp dụng để đóng thuế thu nhập cá nhân (TNCN).
– Mức thuế TNCN của bạn sẽ được tính theo 4 bậc như sau:
+ Bậc 1: Thu nhập tính thuế ( =< 5 triệu ) x thuế suất 5%
Theo đó thì: Thu nhập thuế = 5 triệu x 5% = 250.000 đồng (4)
+ Bậc 2: Thu nhập tính thuế (> 5 triệu đến 10 triệu ) x thuế suất 10%:
Theo đó thì: Thu nhập tính thuế = (10 triệu – 5 triệu) x 10% = 500.000 đồng (5)
+ Bậc 3: Thu nhập tính thuế (> 10 triệu đến 18 triệu ) x thuế suất 15%
Theo đó thì: Thu nhập tính thuế = (18 triệu – 10 triệu) x 15%= 1.2 triệu (6)
+ Bậc 4: Thu nhập tính thuế (>18 triệu đến 32 triệu ) x thuế suất 20%: (18.230 triệu – 18 triệu) x 20% = 46.000 đồng (7)
Vậy tổng số tiền bạn phải đóng cho các phí bảo hiểm và thuế TNCN là : (1) + (2) + (3) + (4) + (5) + (6) + (7) = 5,180 triệu
Số tiền còn lại: 30 triệu – 5.180 triệu = 25.234 triệu
Cách tính thuế Thu nhập Cá nhân
Tính thuế thu nhập cá nhân trên mức lương như thế nào?
Công thức tính:
Thuế Thu nhập Cá nhân = Thu nhập tính thuế x thuế suất
Thu nhập tính thuế = Tổng lương nhận được – Các khoản được miễn thuế – Các khoản giảm trừ
Cụ thể:
– Tổng lương nhận được = Lương + phụ cấp + các khoản bổ sung khác
– Tổng lương nhận được: toàn bộ các khoản thực lãnh của người lao động nhận được trong tháng
– Các khoản được miễn thuế (Nếu có) = Lương tăng ca + Thưởng + Phụ cấp cơm trưa + Phụ cấp điện thoại + Phụ cấp đồng phục
– Các khoản giảm trừ (theo quy định của luật mới nhất từ 1/7/2020) các khoản giảm trừ gồm:
+ Giảm trừ gia cảnh = Người lao động (11 triệu/tháng/người) + Người phụ thuộc (4,4 triệu/tháng/người)
+ Các khoản đóng góp từ thiện, nhân đạo, khuyến học
+ Các khoản đóng góp BHXH, BHYT, BHTN
Lưu ý:
Với người lao động không cần phải đăng ký với sở về khoản giảm trừ 11 triệu này, chỉ cần chọn một nơi để tính vào giảm trừ gia cảnh nếu đã từng làm nhiều nơi.
Đối với người phụ thuộc thì phải đăng ký, khai báo với cục Thuế
Nơi có thể đăng ký giảm trừ không nhất thiết phải là nơi nhận lại khoản tiền giảm trừ.
Người lao động có thể đăng ký chịu cho nhiều người phụ thuộc.
Các khoản giảm trừ có hiệu lực liền kể từ khi ký tên đăng ký.
Người phụ thuộc chỉ có thể đăng ký giảm trừ cho duy nhất một người lao động.
Nếu người lao động có chung một người phụ thuộc thì hai bên tự thỏa thuận ai là người đăng ký cho người phụ thuộc ấy.
Lương Gross hay lương Net có lợi hơn?

Nếu mới nhìn vào cách tính cũng như khái niệm thì chúng ta dễ cho rằng nhận lương Net có lợi hơn vì đó chính là số tiền nhận được, bỏ liền và túi không bị mất thêm khoản nào khác, còn lương Gross thì có cảm giác bị mất đi một khoản khi nhận lương.
Nhưng thực tế khi quy đổi lương Net sang Gross hay từ Gross sang Net thì số tiền lương nhận được không đổi. Các nhà tuyển dụng họ đã tính toán và đưa ra hai mức lương Net hay Gross là tương đương nhau để giao dịch với bạn nên dù có thỏa thuận ra sao thì mức lương vẫn vậy.
Nhưng rõ ràng với lương Gross thì mức lương bạn nhận được sẽ rõ ràng minh bạch hơn, bạn hoàn toàn chủ động tính toán được mức lương Net của mình và biết được các khoản bảo hiểm, thuế mà công ty đóng cho bạn. Và tất nhiên với lương Net có thể bạn sẽ không nắm được mức bảo hiểm công ty đóng cho mình là bao nhiêu, nó rất mơ hồ.
Chính vì vậy nếu được hãy đàm phán với nhà tuyển dụng bằng lương Gross, còn nếu không nhà tuyển dụng và bạn làm việc với nhau trên lương Net thì có thể hỏi rõ về mức đóng bảo hiểm mà công ty đóng cho bạn để nắm được chính xác hơn quyền lợi của mình.
Lời khuyên của các chuyên gia cho người lao động là người lao động nên thỏa thuận nhận lương Gross cho dù phải tự đóng bảo hiểm, thuế thu nhập cá nhân để bảo vệ quyền lợi của mình. Vì mục đích cuối cùng của các doanh nghiệp là tối thiểu chi phí nên có một số doanh nghiệp đã lợi dụng vào việc phân biệt và am hiểu của người lao động về khái niệm của lương Gross và lương Net để thu lợi ích về cho doanh nghiệp của mình. Bạn nhận lương Gross để được sự chủ động hơn trong tính toán và quản lý lương cũng như các khoản phí mà bạn phải trả.
Hầu hết các công ty chấp nhận trả lương Gross cho nhân viên là thuộc nhóm công ty nước ngoài. Vì vậy nếu quy định của công ty khi trả lương cho nhân viên là lương Net, thì hãy chủ động yêu cầu công ty đề xuất bản kê khai đầy đủ các khoản bảo hiểm, thuế cho bạn theo từng tháng để đảm bảo không có “chiêu trò” hay “ mánh khóe” nào xảy ra để giữ được quyền lợi cho mình.
Lương Gross hay lương Net là gì? Thì qua tất cả những điều chia sẻ ở trên chắc rằng bạn đã hiểu hơn về nó. Với chúng ta mức lương là nguồn sống, là cái giá của những gì chúng ta bỏ ra, hiểu các khái niệm như Lương Gross hay lương Net để bạn không chịu bất cứ thiệt thòi nào và được hưởng những gì mình xứng đáng nhận.
Khi bước chân vào một công việc điều tất yếu đó chính là bảo vệ được quyền lợi của bản thân, nếu đang chuẩn bị tìm việc làm và tiến tới ký kết hợp đồng thì có lẽ bạn cũng không cần ngần ngại để biết nên chọn nhận hình thức lương nào. Gross hay Net đều có những ưu và nhược điểm riêng nhưng tốt nhất là nên chọn Gross để minh bạch hơn trong khoản lương của mình, còn nếu công ty trả lương Net thì bạn phải yêu cầu kê khai minh bạch cho bản thân để tránh bị thiệt hại về mình. Hy vọng tất cả những thông tin trên có ích cho bạn.